τεταρτογενές

τεταρτογενές
Oνομάζεται και νεοζωικό. Η τελευταία γεωλογική περίοδος, που συνεχίζεται έως την εποχή μας. Ο χρόνος έναρξης του τ. αμφισβητείται και ερευνήθηκαν διάφορες απόψεις, όπως π.χ. η μετανάστευση των ελεφάντων και των βοοειδών στην Ευρώπη, η εμφάνιση του ανθρώπου και η έναρξη της φάσης των παγετώνων. Το τελευταίο αυτό γεγονός φαίνεται ως το μόνο βέβαιο χρονολογικό στοιχείο, αν και δεν συμπίπτει σε όλες τις περιοχές της Γης. Το τ. διαιρείται σε δύο υποπεριόδους, το πλειστόκαινο ή διλούβιο, που περιλαμβάνει τη φάση των παγετώνων, και το ολόκαινο ή αλλούβιο. Το φαινόμενο των παγετώνων οφείλεται αποκλειστικά στις κλιματικές συνθήκες που επικρατούσαν κατά την υποπερίοδο του πλειστόκαινου: σύμφωνα με τις απόψεις των περισσότερων συγγραφέων, η υποπερίοδος αυτή διακρίνεται σε 4 φάσεις: Γκύντσιος (Günz), Μινδέλιος (Mindel), Ρίσσιος (Riss) και Βούρμιος (Würm), οι οποίες επιβεβαιώνονται και από την καμπύλη του Μιλάνκοβιτς. Επειδή καθ’ όλο το τ., η κατανομή της ξηράς και της θάλασσας δεν άλλαξε πολύ, είναι δυνατόν να μελετηθούν με αρκετή ακρίβεια οι ηπειρωτικοί και παράκτιοι σχηματισμοί, και, τελευταία, οι θαλάσσιοι πυθμένες, με τις δειγματοληψίες που ενεργούν ειδικά πλωτά γεωτρύπανα. Από τους ηπειρωτικούς σχηματισμούς, οι πλέον ενδιαφέροντες είναι οι λιθώνες (μοραίνες), οι ποταμοπαγετώδεις, οι λιμναίοι και οι αιολικοί (loess). Κατά το τ. τα ορογενετικά φαινόμενα συνδέονται με τις τελευταίες αλπικές πτυχώσεις στην Ευρώπη, ενώ σε ορισμένα σημεία (Ινδονησία, Αντίλλες) ενεργούν ακόμα δυνάμεις ορογένεσης. Η ηφαιστειότητα είναι επίσης πολύ διαδεδομένη (Κεντρικό Οροπέδιο, Γαλλία, νησιωτική και χερσαία, Ιταλία, Ελλάδα). Εκτός από σπάνιες περιπτώσεις, η χλωρίδα είναι όμοια με τη σημερινή, παρ’ όλα αυτά όμως η μελέτη της γεωγραφικής κατανομής της καταλήγει σε συμπεράσματα εξαρτημένα από τις μεταβολές του κλίματος και από το είδος των φυτών. Ανάλογη είναι και η περίπτωση της πανίδας, αν και ο αριθμός των ειδών και των οικογενειών που εξαφανίστηκαν είναι πολύ μεγαλύτερος. Στα εξαφανισμένα ζώα του τ. αναφέρονται τα προβοσκιδωτά, ο μεγάκερως, το ελασμοθήριο, ο βους ο πρωτόγονος (bos primigenius), το σπηλαιόβιο λιοντάρι (felis leo spelaea), η σπηλαιόβια ύαινα (hyaena crocuta spelaea) και η σπηλαιόβια αρκούδα (ursus spelaeus). Χαρακτηριστική υπήρξε και η νοτιοαμερικανική πανίδα, που διακρίνεται για τις γιγάντιες διαστάσεις των ειδών. Από τα πτηνά του τ. που εξαφανίστηκαν, χαρακτηριστικά είναι η δινόρνις (dinornis) της Νέας Ζηλανδίας, η αιπυόρνις (aepyornis) της Μαδαγασκάρης και η άλκα η φτερωτή. Τεταρτογενές ή νεοζωικό, τελευταία γεωλογική περίοδος, που συνεχίζεται ως ονομάζεται την εποχή μας, και έχει να επιδείξει πλήθος ζώων, πολλά από τα οποία έχουν εκλείψει. Ένα ζώο του είδους, από τα πιο χαρακτηριστικά, είναι η αρκούδα των σπηλαίων, τα οστά της διατηρήθηκαν σχεδόν ανέπαφα.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • γεωλογία — Επιστήμη που μελετά την εξελικτική ιστορία της Γης και την υλική σύσταση των δυνάμεων που την διαμόρφωσαν. Αναλυτικότερα, η γ. εξετάζει τα διαδοχικά στάδια εξέλιξης του πλανήτη μας, τους διάφορους παράγοντες που επέδρασαν στη διαμόρφωση της… …   Dictionary of Greek

  • αιώνες, γεωλογικοί — Η ιστορία της Γης διαιρείται σε πέντε αιώνες: (α) αρχαϊκόςαρχαιοζωικός (που περιλαμβάνει και τον προτεροζωικό, ορισμός που δεν επικράτησε τελικά), (β) πρωτογενήςπαλαιοζωικός, (γ) δευτερογενήςμεσοζωικός, (δ) τριτογενήςκαινοζωικός, (ε) τεταρτογενής …   Dictionary of Greek

  • καινοζωικός ή τριτογενής αιώνας — Ο τελευταίος γεωλογικός αιώνας, ο οποίος περιλαμβάνει δύο μεγάλες περιόδους: το τριτογενές και το τεταρτογενές. Η διάρκειά του υπολογίζεται περίπου σε 55 65 εκατομμύρια χρόνια. Σύμφωνα με άλλες σχολές, ο κ.α. ταυτίζεται με το τριτογενές, ενώ το… …   Dictionary of Greek

  • κίνα — Επίσημη ονομασία: Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας Έκταση: 9.596.960 τ. χλμ. Πληθυσμός: 1.284.303.705 κάτ. (2002) Πρωτεύουσα: Πεκίνο ή Μπεϊτζίνγκ (6.619.000 κάτ. το 2003)Κράτος της ανατολικής Ασίας. Συνορεύει στα Β με τη Μογγολία και τη Ρωσία, στα ΒΑ… …   Dictionary of Greek

  • παλαιογεωγραφία — Κλάδος της γεωλογίας, που ερμηνεύει και συσχετίζει τα δεδομένα των στρωματογραφικών, τεκτονικών και παλαιοντολογικών παρατηρήσεων, με σκοπό να αναπαραστήσει τη διαμόρφωση των ξηρών, όπως αναδύθηκαν κατά τους περασμένους γεωλογικούς χρόνους. Οι… …   Dictionary of Greek

  • Γιουγκοσλαβία — Επίσημη ονομασία: Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας Παλαιότερη ονομασία: Ομοσπονδιακή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας Έκταση: 102.173 τ.χλμ Πληθυσμός: 10.656.929 κάτ. (2002) Πρωτεύουσα: Βελιγράδι (1.280.600 κάτ. το 2002)Κράτος …   Dictionary of Greek

  • τριτογενές — Γεωλογική περίοδος του καινοζωικού αι., της οποίας τα κατώτερα όρια καθορίζονται από τον μεσοζωικό αι. (κρητιδικό), ενώ τα ανώτερα από το τεταρτογενές. Ορισμένες σχολές θεωρούν το τ. ως τον καινοζωικό αι., ενώ το τεταρτογενές ως τον νεοζωικό αι.… …   Dictionary of Greek

  • πάδος — (Po). Ποταμός της βόρειας Ιταλίας, ο μεγαλύτερος της χώρας (625 χλμ.). Αποστραγγίζει λεκάνη 74.970 τ. χλμ., από τα οποία περίπου 50.000 καταλαμβάνει η κοιλάδα του Πάδου, τεράστια τάφρος που καλύφθηκε κατά το τριτογενές και το τεταρτογενές. Ο Π.… …   Dictionary of Greek

  • πλειόκαινο — Γεωλογική υποπερίοδος, η τελευταία του τριτογενούς (του καινοζωικού αι.). Τόσο τα κατώτερα όριά του (με το μειόκαινο) όσο και τα ανώτερα (με το τεταρτογενές) δεν είναι πάντα ευδιάκριτα, γιατί δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία που να σημειώνουν τη… …   Dictionary of Greek

  • προβοσκιδωτά — Τάξη θηλαστικών, η ονομασία των οποίων προέρχεται από το ότι είναι προικισμένα με προβοσκίδα. Τα π. εμφανίστηκαν κατά το ηώκαινο στην Αφρική και διαδόθηκαν κατά το τριτογενές και τεταρτογενές σε ολόκληρο τον κόσμο, εκτός από την Αυστραλία· μερικά …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”